مرز مشترک افغانستان و آسیای میانه؛ تنش ها و عکس العمل ها!

مرز مشترک افغانستان و آسیای میانه؛ تنش ها و عکس العمل ها!
گهیځ نیوز- نثار احمد عزیزی
امروز شنبه ۷ ماه جوزا و ۲۷ ماه می میباشد.
در حالیکه روسیه نگرانی خود را از نا امنی ها در مرز مشترک تاجکستان و افغانستان اظهار می دارد، “ایگور لیاکین فرالوف” سفیر روسیه در تاجکستان،می گوید که روسیه کار ساخت یک پایگاه مرزی را در منطقه ختلان تاجکستان در مرز آن کشور با افغانستان، آغار کرده است.
این خبر پس از آن پخش گردید که “ولادمیر پوتین” رییس جمهور روسیه ضمن دیدار با امام علی رحمان، همتای تاجک خود از وضعیت خراب امنیتی در مرز این دو کشور ابراز نگرانی کرده است .
این نگرانی ها پس از آن ابراز می گردد که خروج نیرو های امریکایی از خاک افغانستان و به قدرت رسیدن تحریک طالبان در کشور، تشنج بین طالبان و متحدان روسیه در مرز افغانستان، شدت گرفته است .
از سوی دیگر تشنج ها در برخی ولایت های مرزی باعث کشته و زخمی شدن چندین تن از نیرو های امنیتی در کشور های همسایه افغانستان شده است .
در همین حال روسیه اعتراف می کند که به اساس یک توافق قبلی، مقداری از جنگ افزار و تجهیزات نظامی را به نیرو های مسلح تاجکستان تحویل داده است تا این کشور بتواند به طور موثر با هر گونه تهدید خارجی مقابله کند .
در همین حال در این اواخر برخی از رسانه های خارجی خبر های را به نشر سپرده اند که گویا روسیه نیرو های تازه نفس خود را در مرز مشترک تاجکستان و افغانستان جابجا می کند .
اما اینکه جایجا کردن نیرو های روسی در مرز مشترک بین تاجکستان و افغانستان چه تاثیری بالای اوضاع افغانستان خواهد داشت ؟ همچنان عکس العمل افغانستان دربرابر این عمل کرد روسیه چی خواهد بود ؟ این و چند پرسش دیگر را با آگاهان مسایل سیاسی به بحث گرفته ایم ، که تقدیم شما می کنیم.
جابجایی نیرو های روسی در مرز افغان-تاجک و تأثیر آن:
این که بودن نیرو های روسی در مرز مشترک و نزدیک به خاک افغانستان چه تاثیری بالای وضعیت افغانستان خواهد داشت؟ مرتضی اشراق، سابق مدیر مسوول شبکه تلویزونی نگاه در این مورد می گوید که بودن نیرو های روسی در آن طرف مرز چندان تاثیر گذار بالای وضیعت افغانستان نخواهد بود، چون روسیه یک حالت تدافعی را برای خود و متحدان خود اختیار کرده است.
اشراق می افزاید:” هر چند طالبان بار ها گفته اند که ما نمی گزاریم از خاک افغانستان علیه سایر کشورها استفاده صورت گیرد، اما در این اواخر ما شاهد حملاتی از مرز افغانستان به کشور های تاجکستان و ازبکستان بودیم .”
به گفته مرتضی اشراق، مسؤولیت این حملات را گروه داعش به عهده گرفت و بصورت طبیعی روسیه به هر نحوی که باشد،از این نوع گروه ها و پیشرفت آن جلو گیری می کند .
از سوی دیگر عبدالحی قانت که محصل دوره دوکتورا در رشته سیاست و روابط بین المللی در یکی از پوهنتون های مالیزیا می باشد، در همین مورد به این باور است که: ” اکثریت حملاتی را که گروه داعش پس از سقود حکومت پیشین در کابل، انجام داده در شمال افغانستان بوده و به همین دلیل است که تاجکستان و روسیه خوف دارند که مبادا گروه داعش در سمت شمال افغانستان حضور داشته باشد.”
آقای قانت به این باور نیز است که اگر روسیه میخواهد جلو گروه داعش را در افغانستان و منطقه بگیرد، نیاز دارد تا تعاملات خود را با حکومت جدید افغانستان ادامه داده و از حکومت جدید افغانستان حمایت کند .
جابجایی عساکر روسی در مرز و عکس العمل افغانستان:
اما این که عکس العمل افغانستان در برابر این اقدام روسیه چه خواهد بود ؟ مرتضی اشراق روز نامه نگار و نویسنده به این باور است که:” شاید عکس العمل جدی از سوی حکومت سر پرست طالبان را در این مورد نداشته باشیم، چون هر دو طرف در یک حالت بده و بستان و یا حالت سکوت قرار دارند.”
موصوف می گوید که روسیه در حال حاضر نمی خواهد با حکومت طالبان وارد یک تنش جدی شود، حتی طرفدار تنش های لفظی هم نیست.
به قول آقای اشراق، از این سو حکومت طالبان هم بنا بر دلایلی نمی خواهد با روسیه خیلی جدی وارد بگو مگو ها شود و از همین رو هر دو طرف در مقابل همدیگر یک حالت سکوت را اختیار کرده اند .
اما عبدالحی قانت می گوید : در منطقه هر کشور مسوول امنیت خود می باشد، برای همین اگر روسیه قصد اقدامی را داشته باشد در این مورد، باید حکومت افغانستان را در جریان بگذارد.
قانت باور دارد که حکومت افغانستان اگربه تنهایی نتواند جلو این پدیده را در افغانستان بیگیرد، با همکاری روسیه می تواند جلو آن را بیگیرد.
نقش و عکس العمل امریکا:
پرسش دیگری که در ذهن خطور می کند این است که عکس العمل امریکا در برابر این عمل کرد رقیب سیاسی اش ( روسیه) چه خواهد بود ؟ مرتضی اشراق، مدیر مسؤول سابق تلویزیون نگاه در این مورد می گوید :” من فکر نمی کنم که امریکا واکنش علنی و جدی در این مورد، داشته باشد ولی واکنش عملی شان شاید همین قدر باشد که گروه های افراطی چون داعش را در کشور های اسیا میانه تحریم خواهد کر
اما عبدالحی قانت در رابطه با این پرسش باور دارد که امریکا در ظاهر به این موضوع عکس العمل نشان خواهد داد ، ولی امریکا از خیلی وقت ها برای نا امنی در افغانستان و کشور های آسیای مرکزی کمپاین می کرد، چون میخواهد درد سر برای روسیه و اطراف چین می خواهد و از لحاظ سیاسی این به نفع امریکا است، در ظاهر شاید امریکا چیز های بگوید اما در اصل آن ها در طول بیست سال گذشته نتوانستند جلو گروه داعش را بگیرند، بلکه با بودن شان در افغانستان گروه داعش تقویت بیشتری یافت.